Barış harekatının yetersizleştiği nokta: Bir toplu cinayet mekanizması
Alper Toktimur
NATO, demokratik değerler
ve Türkiye tartışması
Haluk Arıcan
Son dönemde Erdoğan’ın öngörülemez siyasi hamlelerinin artması ve toplumsal tepki, emperyalist merkezlerde Türkiye’deki rejimin baskıcı uygulamalarının tartışılmasını yoğunlaştırdı. Tartışmanın özellikle S-400 gibi gelişmiş silah sistemlerinin Rusya’dan alınması kararlaştırıldıktan sonra sertleşmeye başladığı görülüyor.
Batı kamuoyunda etkisi sınırlı “NATO üyesi bir ülke, NATO’ya düşman bir ülkeden silah alır mı?” başlığı, çoğu insanın daha hassas olduğu “NATO’nun temelini oluşturan demokratik değerlerle kavgalı bir otokratın başında olduğu Türkiye, daha ne kadar ittifak üyesi olarak kalabilir?” aşamasına evrildi.
Darbeleri, “Gladio” örgütlenmesi ve katliamlarıyla tanınan NATO’daki bu tartışmanın nedeni, elbette demokrasi olamaz.
NATO daha kuruluşunda sermaye çıkarlarını sosyalizme karşı dayatmak için kuruldu. Örgüt, askeri ve siyasi alanda saldırgan faaliyetler yürütecek bir savaş aygıtı olarak tasarlandı. Demokrasi, daha netleştirilirse temsili burjuva demokrasisi, sermaye çıkarlarına hizmet ettiği sürece kullanılan bir araçtı.
Şaşılacak bir şey yok: Burjuva düzenine bağlı bütün siyasi rejimler, ister demokratik ister baskıcı olsunlar, temelde işçi sınıfıyla uzlaşmaz çelişkiye sahip bir sınıfın iktidarı olarak, özünde burjuva diktatörlüğüdürler.
Burjuva demokrasisi, sonuçta, işçi sınıfının devrime ulaştıramadığı ama yere de serdirilemediği mücadelelerle kazandırdığı bir kısım hakkın, sisteme tescil edilmesi olarak tanımlanabilir.
Belirleyici olan, sermaye çıkarlarıdır. NATO’nun kuruluşunda da bu kural hayata geçti. Bir tarafta parlak demokrasi söylemleri, diğer yanda faşist Salazar diktatörlüğü altında inleyen Portekiz, NATO’nun kurucu ülkelerinden biri oluyordu. Franco İspanyası’nın kurucu üye olamaması, faşist rejimin uyguladığı terör ve iç savaşın etkisinin Avrupa’nın genelinde süren yankısından kaynaklanıyordu.
1952 yılında Türkiye ve Yunanistan NATO’ya alındılar. Aynı zaman diliminde NATO ve NATO üyesi olmayan çoğu Batı Avrupa ülkelesinde komünizmle mücade için gizli, silahlı Gladio örgütü kuruldu.
Bu örgütün ilk eylemlerinden belki de en önemlisi, 6-7 Eylül 1955’te İstanbul’daki Rumlara karşı organize edildi. Olaylar emperyalist ülkelerin istihbarat örgütlerinin üst yöneticilerinin marifetlerini kendi gözleriyle görebilecekleri şekilde, İstanbul’daki İnterpol Konferansı sırasında gerçekleştirildi. Sonrası Kıbrıs’ta devam ettirildi. 1970’li yıllardan sonra bu tür NATO-Gladio katliamları özellikle Türkiye ve İtalya’da sahneye konulmaya devam edildi.
DARBELER VE NATO
Bir kural olarak, NATO üyesi bir ülkede NATO’dan bağımsız bir darbe mümkün değildir. Bu kuraldan sapma olarak gösterebilecek Türkiye’deki 1960 darbesinin klasik emir-komuta zincirinde yapılmadığı ve askerlerin ilk açıklamalarının NATO ve Cento’ya bağlılık duyurusu olduğu hatırlanmalı. Portekiz’deki Karanfil Devrimi de, yine emir-komuta zinciri dışında gerçekleşen bir darbe olarak başladı ve devrimci bir duruma gelindi. Başarılı olunamadı. Emperyalizm her iki ülke ordularında da, OYAK vb. düzenlemelerle bunun önlemini aldı.
Diğerleri, 1967’de Yunanistan’daki faşist darbe ile Türkiye’deki 1971 ve 1980 faşist darbeleri doğrudan NATO onayıyla yapıldı. Her iki ülkeye de darbe sırasında uygulanan silah ambargoları, kontrolü kaybetmemeyi sağlayan ve esnek olarak uygulanan araçlardı.
Ancak darbe hazırlıkları sadece NATO üyesi çevre ülkelerde yapılmadı. Komünist partilerinin çok büyük olduğu Fransa ve İtalya’da, bu partilerin seçimlerle hükümete gelebilecekleri olasılığına karşı da darbe veya katliam hazırlıkları yapıldı. Fransa’da her seçim öncesi Fransa dışındaki Lejyoner birliklerinin alarma ve harekât düzenine geçirilmesi açık bir darbe sinyaliydi.
2008 yılında İngiliz The Independent gazetesinin İngiliz Dışişleri Bakanlığının gizlilik kararını kaldırdığı dosyalar içinde bulduğu bir belgeye göre, 1976 yılında NATO’da, İtalya’da gerçekleşecek genel seçimleri İtalyan Komünist Partisi’nin kazanıp hükümet kurması durumunda yapılacak darbe senaryolarını tartıştıkları ortaya çıktı. Diğer burjuva partilerine verilen paralar, rüşvet ve manipülasyonlarla, darbeye gerek kalmadı. Komünistlerle sonraki yıllarda da koalisyon hükümeti kurulmasını isteyen ve bunun hazırlıklarını yapan eski başbakan Aldo Moro ise 1978 yılında bir Gadio operayonuyla, Kızıl Tugaylar tarafından öldürüldü.
1973-76 yılları arasında ABD Dışişleri Bakanı olan Henry Kissinger, İtalya’daki seçimleri kastederek uyarıyordu: Halkı bu kadar akıldışı olduğu için hiçbir ülkenin komünist olmasına izin verilemez. 1971’de Türkiye’de 1973’te Şili’de yapılan, bu uyarının pratiğiydi. 12 Eylül’de de aynı senaryo sahneye kondu. Darbe demeden, ekonomik krizdeki Türkiye’nin desteğine koşan ise Almanya’daki sosyal demokrat hükümetti.
DARBE YERİNE ATAMA
Artık NATO üyesi ülkelerde darbe yapılmıyor. Zaten çoğu AB üyesi olan bu ülkelerde faşizan partiler ya iktidarda ya da hükümet olma yolundalar. Ekonomik krize giren ülkelere ise, Yunanistan, İtalya İspanya vb. görüldüğü gibi, kısa yoldan AB ve IMF yetkililerinden oluşan konrol görevlileri atanıp, teknokratlar veya sol görünümlü hükümetler kurduruluyor.
Yeter ki, hiçbir ülkenin halkı emperyalizmin dayatmalarına karşı "akıldışı" davranıp, asıl akıldışı olan kapitalizmden kurtulmaya çalışmasın.
Sonuç olarak, Türkiye’deki yeni rejimin uygulamalarının NATO demokrasisine aykırı olduğu iddiası doğru değil. Türkiye’nin NATO’dan ayrılması, Türkiye sermayesinin Batılı emperyalist ülkelerin sermayesiyle çok güçlü bağları ve bağımlılığı nedeniyle kolay değil. NATO’dan atılması veya ayrılmaya zorlanması ise ancak bu ülkelerin Türkiye’yi yörüngeye tekrar oturtabilmek için askeri bir müdahalede bulunmaya karar vermeleri durumunda gündeme gelebilir ki, bunun da sonuçları çok ağır olur.
Bize düşen, bu akıldışılığa son vermek. Aklı eşitliğin hizmetine sokmak, yani sosyalizm.